Nobelprijs voor de Natuurkunde in 1921

De Nederlandse natuurkundigen Lorentz en Zeeman waren in hun tijd beroemd. Maar ze zijn een beetje vergeten. Ondanks dat ze in 1902 de Nobelprijs voor Natuurkunde wonnen. Dat geldt niet voor een Duitse tijdgenoot, die in 1921 de Nobelprijs voor natuurkunde won. Albert Einstein.

Relativiteitstheorie
Veel mensen weten dat hij beroemd werd met de relativiteitstheorie, en de formule E=MC2. Weinig mensen weten wat de relativiteitstheorie is. Of waar de formule voor staat. Hier wordt het uitgelegd. Wat in ieder geval belangrijk is, is dat Einstein met zijn onderzoek de basis gelegd heeft voor de moderne natuurkunde.

Joods
Einstein werd geboren in 1879, in het toenmalige Duitse Keizerrijk. Hij was zoon van (liberaal) joodse ouders. Aan het begin van zijn leven was dat nog niet zo belangrijk, maar het was in 1933 de reden dat hij vertrok uit Duitsland, toen Hitler aan de macht kwam. Lees hier een levensbeschrijving volgens de New Scientist.

Slim
Alberts foto staat vandaag de dag symbool voor de slimme, excentrieke wetenschapper. Hij was ook erg slim. Als kind was hij de beste van school en geïnteresseerd in de exacte wetenschap. Hij bouwde modellen en elektrische apparaten. Misschien hielp het dat zijn vader elektronische apparatuur fabriceerde. Vanaf zijn 12e leerde hij wiskunde.

Wonderjaar 1905
Met zijn familie vertrok hij naar Italië, en ging studeren aan de Technische Hogeschool in Zwitserland. In 1901 was hij klaar. Hij kon geen werk vinden, en kwam uiteindelijk terecht op het Zwitserse patentbureau. In zijn vrije tijd bleef hij nadenken, onderzoeken, en schrijven. 1905 wordt wel zijn wonderjaar genoemd: in dat jaar bedacht hij (vrijwel zonder gebruik te maken van publicaties van anderen) de speciale relativiteitstheorie.

Nobelprijs
In 1908 begon de universitaire carrière van Einstein. Eerst in Zürich, toen in Praag (professor) en daarna weer in Zürich. In 1914 ging hij terug naar Duitsland, en werd directeur van het Keizer Wilhelm Instituut voor Natuurkunde in Berlijn. Van 1920 tot 1946 was hij bijzonder hoogleraar in Leiden: hij gaf er een paar colleges per jaar. Hij won in 1921 de Nobelprijs voor de Natuurkunde met zijn onderzoek naar het foto-elektrisch effect.

Haatcampagne
Omdat hij beroemd was, pacifist met socialistische sympathieën, en joods, was hij een doorn in het oog van de opkomende nazi-beweging. Er kwam een haatcampagne tegen hem op gang die zelfs zijn theorieën probeerde in diskrediet te brengen als ‘joodse natuurkunde’. Toen Hitler aan de macht kwam was hij net in de Verenigde Staten, en hij besloot daar te blijven. In 1940 werd hij Amerikaans staatsburger.

Hersenen bewaard
Toen hij in 1955 in Princeton overleed, werd zijn lichaam dezelfde dag nog gecremeerd en de as uitgestrooid. Op een onbekende plek: hij wilde geen bedevaarten. Met toestemming van zijn familie werden zijn hersenen bewaard en onderzocht. In die tijd vond men niets bijzonders. Pas in 1999 ontdekten onderzoekers dat het gedeelte voor wiskundig denken 15% breder was dan gemiddeld.

Meer over de straatnamen in De Lariks lezen? Scroll naar beneden of klik hier!

Bron: Wikipedia